Iniciación a la práctica profesional en educación primaria: informe de una experiencia de innovación didáctica con la mediación del programa Erasmus Pro

Autores/as

DOI:

https://doi.org/10.22481/riduesb.v9i1.13641

Palabras clave:

Formación de maestros, Experiencia didáctica, Iniciación a la práctica pedagógica, Educación, ErasmusPro, Europa, Movilidad

Resumen

Este artículo relata la experiencia didáctica en la iniciación a la práctica pedagógica de las titulaciones de magisterio de primaria en el marco del programa de la Comisión Europea que promueve la movilidad tanto de los estudiantes como de los docentes de la formación de maestros. Las actividades apoyadas son variadas e incluyen, entre otras, periodos de prácticas y estancias de corta duración (ErasmusPro), acogida de expertos visitantes. Las instituciones participantes deben promover activamente la inclusión y la diversidad, el desarrollo sostenible y la alfabetización digital a través de sus actividades, aprovechando las oportunidades de financiación específicas que ofrece el programa para este fin, sensibilizando a sus participantes, compartiendo buenas prácticas y eligiendo un diseño adecuado para sus actividades. Este proceso requiere la colaboración y una preparación detallada de actividades entre instituciones de diferentes países de la UE con la misma formación. Nos proponemos describir la experiencia entre 5 países - Francia, España, Portugal, Italia y Romania-  y los pasos a seguir para poner en práctica este proceso peculiar con el objetivo de mejorar la calidad de la formación profesional inicial y continua en Europa.

Descargas

Los datos de descargas todavía no están disponibles.

Biografía del autor/a

Florbela Rodrigues, Instituto Politécnico da Guarda

Professora Adjunta na Escola Superior de Educação, Comunicação e Desporto do Instituto Politécnico da Guarda – PORTUGAL - florbela.rodrigues@ipg.pt

Maria Eduarda Ferreira, Instituto Politécnico da Guarda

Professora Coordenadora Principal na Escola Superior de Educação, Comunicação e Desporto do Instituto Politécnico da Guarda – PORTUGAL – eroque@ipg.pt

Citas

ABRANTES, A.; COSTA, M.; ROQUE, M.; RODRIGUES, F. A formação docente inicial em Portugal e no Brasil: um estudo de caso initial. Egitania Sciencia, 1(26), 9–31, 2020. https://doi.org/10.46691/es.v1i26.128

ALARCÃO, I.; FREITAS, C. V.; PONTE, J. P.; ALARCÃO, J.; TAVARES, M. J. F. A formação de professores no Portugal de Hoje. Documentos de trabalho do CRUP – Conselho de Reitores das Universidades Portuguesas, 1997.

ANDERSON, V. Research Methods in Human Resource Management. CIPD, London, 2004.

BOURN, D. Teachers as agents of social change. International Journal of Development Education and Global Learning 7 (3), 2016. Disponible en: https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ1167813.pdf. Consultado en: 21 de ago. 2023.

DE KETELE, J.M. La transformation de l’éducation au fil du temps, une longue marche. Revue internationale d’éducation de Sèvres, 79, 31-42, 2018.

DECRETO-LEI n.º 79/2014, de 22 de maio. Aprova o regime jurídico da habilitação profissional para a docência na educação pré-escolar e nos ensinos básico e secundário. Lisboa: ME, 2014. Disponible en: https://dre.pt/dre/detalhe/decreto-lei/79-2014-25344769. Consultado en: 21 de ago. 2023.

DIANE, H.R.; COGLING, D.T. Teacher training and development. ResaechGate, 2017. DOI:10.13140/RG.2.2.33433.65126.

EGMOSE, J; HAUGGAARD-NIELSEN, H.; GAARSMAND JACOBSEN, S. Action research in the plural crisis of the living: understanding, envisioning, practicing, organising eco-social transformation, 2022. Educational Action Research, 1-13. https://doi.org/10.1080/09650792.2022.2084433.

EUROPEAN COMISSION. Erasmus+. EU programme for education, training, youth and sport, 2023a. Disponible en: https://erasmus-plus.ec.europa.eu/es/programme-guide/part-b/key-action-1/mobility-vet. Consultado en: 22 de ago. 2023.

EUROPEAN COMISSION. O Processo de Bolonha e o Espaço Europeu do Ensino Superior, 2023b. Disponible en: https://education.ec.europa.eu/pt-pt/education-levels/higher-education/inclusive-and-connected-higher-education/bologna-process. Consultado en: 22 de ago. 2023.

EUROPEAN COMISSION. Employment, Social Affairs & Inclusion, 2022. Disponible en : https://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=1223&langId=en. Consultado en: 22 de ago. 2023.

FREIRE, P. Educação e mudança (41ª. Ed). Paz e Terra, 2011.

HARGREAVES, A.; FULLAN, M. Professional capital. Transforming teaching in every school. New York, NY : Teachers College Press, 2012.

MIALARET, G. Méthodes de recherche en sciences de l'éducation. PUF, 2004.

MILLER, P.; BENNETT, K.; CARTER, T.; HYLTON-FRASER, K.; CASTLE, M.; POTTER, I. Building Teacher Capacity through an International Study Tour: impact and evidence. International Studies in Educational Administration. 43. 19-33. 2015.

MILLER, P.; POTTER, I. Teacher CPD across borders: Reflections on how a study tour to England helped to change the practice and praxis among Jamaican teachers. International Journal of Education and Practice, 2(1), 9-20, 2014.

MINISTERE DE L’EDUCATION NATIONALES ET DE LA JEUNESSE. Devenir enseignant, 2022. Disponible en: https://www.devenirenseignant.gouv.fr/cid98901/de-licence-master-meef.html, 2022. Consultado en: 21 de ago. 2023.

OGAY, T.; EDELMANN, D. Penser l’interculturalité dans la formation des professionnels : L’incontournable dialectique de la différence culturelle. Dans F. Dervin et A. Gajardo (dir.), Anthropologies de l’interculturalité (p. 47-71). Paris : L’Harmattan, 2011.

OSNABRÜCK DECLARATION 2020. On vocational education and training as an enabler of recovery and just transitions to digital and green economies, 2020. Disponible en: https://www.cedefop.europa.eu/files/osnabrueck_declaration_eu2020.pdf. Consultado en: 21 de ago. 2023.

PROVED. The Teacher Training Concept. The Frame for the Teacher Training Program in PROVED. Institut für Produktives Lernen in Europa (IPLE), 2016. Disponible en: https://ec.europa.eu/programmes/erasmus-plus/project-result-content/6089f807-bd80-4966-acc0 bf52912196a0/Teacher%20Training%20Concept.pdf. Consultado en: 21 de ago. 2023.

ROBIN, J. Le rapport au français de futurs enseignants du primaire de la Phbern : récits d’expériences de formation et de mobilité [thèse de doctorat, Université de Fribourg, Suisse]. Rero, 2014.

ANTUNES RODRIGUES, F.; ROQUE FERREIRA, M. E. The initiation to the professional practice of the future teacher: Articulation space between theory and reflective-investigative observation. HUMAN REVIEW. International Humanities Review / Revista Internacional de Humanidades, [S. l.], v. 12, n. 1, p. 1–10, 2022. DOI: 10.37467/revhuman.v11.3901. Disponible en: https://journals.eagora.org/revHUMAN/article/view/3901. Consultado en: 7 sep. 2023.

RODRIGUES, F.; RAVASCO, C. Percepciones de los estudiantes sobre la educación a distancia durante la pandemia. Investigación en el ámbito escolar: variables psicológicas y educativas, 221-234, 2021.

ROCQUE, J. L’incidence d’un stage international sur les apprentissages et le développement des pratiques professionnelles en formation initiale d’étudiantes en travail social et en éducation. Alterstice, Volume 9, numéro 1, p. 109–124. 2020-

SACHAU, D.; BRASHER, N.; FEE, S. Three models for short-term study abroad. Journal of Management Education, 35(5), 645-670, 2009.

SMITH-PARÍOLÁ, J.; GÒKÈ-PARÍOLÁ, A. Expanding the parameters of service learning: A case study. Journal of Studies in International Education, 10(1), 71-86, 2006.

SIHLER, A.P.; CORDEIRO, B.M.P.; BESSA, S.M.S. Uma educação para um mundo em constante transformação: os desafios da formação de professores. Rev. Educ., Brasília, ano 42, n. 159, p. 12-30, jun./set, 2019.

STANIŠIĆ, J.; SLAVIC, M. Environmental Education in Serbian Primary Schools: Challenges and Changes in Curriculum, Pedagogy, and Teacher Training. Journal of Environmental Education, vol. 45 Issue 2, p118-131. 14p. 1 Chart, 2014. DOI: 10.1080/00958964.2013.829019.

UNESCO. Reimagining our futures together: a new social contract for education. Organisation des Nations Unies pour l’éducation, la science et la culture. 2021.

UNESCO. Repenser l’Éducation Vers un bien commun mondial? Organisation des Nations Unies pour l’éducation, la science et la culture. 2015.

UNITA. Universitas Montium, 2023. Disponible en: https://univ-unita.eu/Sites/unita/en/Pagina/unita#who_we_are. Consultado en: 21 de ago. 2023.

UNITO.IT. Corso di laurea magistrale a ciclo unico in Scienze della Formazione Primaria, 2023. Disponible en: https://formazioneprimaria.campusnet.unito.it/do/home.pl/View?doc=/Iscriversi/Guida_del_corso_di_studio.html. Consultado en: 19 de ago. 2023.

UPIT.RO. Universitatea Națională de Știință și Tehnologie POLITEHNICA București CENTRUL UNIVERSITAR PITEȘTI. Disponible en: https://www.upit.ro/fr/facultes/facultatea-de-stiintele-educatiei-stiinte-sociale-si-psihologie-2/departamentul-de-tiine-ale-educaiei2/programe-de-licenta-dse/pedagogia-invatamantului-primar-si-prescolar-campulung2. Consultado en: 22 de ago. 2023.

USAL. Guías académicas, 2022. Disponible en: https://guias.usal.es/node/119313. Consultado en: 21 de ago. 2023.

WILLARD-HOLT, C. The impact of short-term international experience for preservice teachers. Teaching and Teacher Education, 17, 505-517, 2001.

YOUNG, J.; NATRAJAN-TYAGI, R.; PLATT, J. J. Identity in flux: Negotiating identity while studing abroad. Journal of Experiential Education,38(2), 175-188, 2015.

Descargas

Publicado

2024-05-27

Cómo citar

Rodrigues, F., & Ferreira, M. E. (2024). Iniciación a la práctica profesional en educación primaria: informe de una experiencia de innovación didáctica con la mediación del programa Erasmus Pro. Revista De Iniciação à Docência, 9(1), e13641, 1-16. https://doi.org/10.22481/riduesb.v9i1.13641

Número

Sección

Dossiê: Estágio Supervisionado nas Licenciaturas